Co to jest parabank?

W odpowiedzi na rosnące zagrożenie ze strony parabanków względem klientów, do Sejmu wpłynęły dwa projekty zmian ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Pierwszy rządowy, a drugi autorstwa PSL.

Co to jest parabank?

Podmiot niebędący bankiem, oferujący usługi i produkty finansowe podobne do bankowych, ale ze środków własnych, jest instytucją finansową. Działalność takich instytucji nie wymaga licencji i nie podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Środki własne są tym, co odróżnia legalnie działającą instytucję na rynku usług finansowych od parabanku. Te ostatnie gromadzą depozyty oraz prowadzą działalność kredytową w oparciu o środki uzyskane od klientów. Bez gwarancji i bez nadzoru.

Z raportu UOKiK wynika, że parabanki nie informują ani o rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, ani o rażąco wygórowanych opłatach dodatkowych.

Obok niby - tanich kredytów, klientów do parabanków przyciąga oferta dużo wyższego niż przeciętne na rynku oprocentowania tzw. planów albo programów inwestycyjnych.

Postępowanie wyjaśniające i sankcje

Rządowy projekt zmian ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym przyznaje KNF prawo żądania wyjaśnień od instytucji finansowych. Jeżeli w toku postępowania wyjaśniającego okaże się, że dana firma przyjmuje depozyty bez zezwolenia, albo w inny sposób narusza prawo bankowe, KNF zawiadomi prokuraturę.

Istotnym novum ma być ustawowe określenie maksymalnej wysokości odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki i odsetek od odsetek oraz limitu kosztów kredytu konsumenckiego.

Wprowadzenie wyższych kar za prowadzenie działalności bankowej bez zezwolenia – niż dotychczasowe, nawet do 10 mln powinno ograniczyć liczbę parabanków.

Rejestr legalnych pożyczek

Wpis do jawnego rejestru firm legalnie udzielających pożyczek będzie warunkiem koniecznym do rozpoczęcia działalności pożyczkowej. Uzyskanie wpisu będzie uzależnione od spełnienia szeregu wymogów organizacyjnych i finansowych. Rejestr ułatwi klientom wybór pożyczkodawcy spośród legalnie funkcjonujących firm.

Media i zdolność kredytowa

Projekt PSL przyznaje KNF prawo zlecenia emisji komunikatu ostrzegającego przed parabankiem w mediach publicznych i komercyjnych. Innym pomysłem ludowców jest ujednolicenie systemu badania tzw. „zdolności kredytowej” przez banki i instytucje finansowe. Planowana zmiana ma zapobiec możliwości udzielenia kredytu przez instytucje finansowe w przypadku odmowy banku. Dodajmy, że jest to jedyna zmiana, która podoba się Providentowi.

Zadziwiające jest tempo pozyskiwania przez parabanki nowych klientów. Przecież nie tak dawno pozbyliśmy się z polskiego rynku finansowego tzw. systemu argentyńskiego. Sprawa Amber Gold ciągle jeszcze trwa. Pomimo tego, każda nowa firma oferująca inwestycje znacznie wyższe od poziomu inflacji, szybko zyskuje klientów.

Planowane zmiany prawa w zakresie usług finansowych spotykają się ze zdecydowanym sprzeciwem parabanków. Miejmy nadzieję, że przyczynią się do ukrócenia ich samowoli.

autor:
Kancelaria Prawna Skarbiec