Logistyka to branża,która w zglobalizowanym świecie coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Ze względu na swoją specyfikę wciąż ewoluuje, by sprostać wymaganiom nowoczesnego biznesu i dostosować się do dynamicznychzmian w otoczeniu gospodarczym. Postępująca wirtualizacja świata i prowadzonych interesów stawia przed nią szereg nowych wyzwań, jednocześnie sprawiając, że z każdym kolejnym rokiem pozycja innowacyjnejlogistykibędzie rosła.
Żyjemy w czasach, w których przez 24 godziny na dobę, nie wychodząc z domu,możemy jednym kliknięciem myszki zrobić zakupy w wirtualnym sklepie, i to w niemal dowolnym kraju na świecie. Producenci, sieci handlowe czy nawet pojedyncze sklepy, żeby zarabiać i skutecznie konkurować na rynku, musiały wyjść poza swój region, kraj, a nawet kontynent.
Czym naprawdę jest logistyka
Aby było to możliwe, konieczne jest zapewnienie sprawnego przepływu towarów i usług. Właśnie za to między innymi odpowiada logistyka. Z tego powodu bywa mylnie kojarzona wyłącznie z transportem towarów.– Tymczasem transport to tylko jeden z wielu elementów tej skomplikowanej dziedziny. Logistyka to przede wszystkim proces planowania, wdrażania i kontrolowania efektywnego ekonomicznie przepływu towarówod producenta, przez centra logistyczne i dystrybucyjne, aż do klienta. Logistyka jest więc częścią większego systemu – łańcucha dostaw– wyjaśnia dr Mirosław Antonowicz, specjalista ds. logistyki w Akademii Leona Koźmińskiego. Działania logistyczne mogą obejmować także obsługę klienta, przepływ informacji, kontrolę zapasów, pakowanie towarów i obsługę zwrotów. W związku z postępującą urbanizacją niezwykle ważną kwestią jest też logistyczne zarządzanie aglomeracjami miejskimi– megamiastami – od zapewnienia im zaopatrzenia w niezbędne produkty, przez inteligentne systemy zarządzania i systemy transportowe, aż po odpowiednie zagospodarowanie tego, co miasto produkuje, np. odpadów. We współczesnym świecie logistyka zwrotna w kontekście np. ochrony środowiska naturalnego zyskuje i będzie zyskiwać na znaczeniu.
Ekologia i wirtualny świat
Rosnąca świadomość człowieka dotycząca świata, w którym żyje sprawia, że ekologia to jedno z największych wyzwań, jakie stoją przed logistyką przyszłości. Jak przewidują eksperci, do najważniejszych zadań, przed którymi staną firmy logistyczne,będzie należeć znaczne ograniczenie emisji dwutlenku węgla ibudowa zrównoważonych łańcuchów dostaw – wydajnych i społecznie odpowiedzialnych. Już dziś konsumenci, wybierając daną usługę lub produkt, często kierują się nie tylko ich jakością czy ceną, ale też wpływem, jaki ich wyprodukowanie i dostarczenie miało na środowisko naturalne. W najbliższych latach ta tendencja najprawdopodobniejumocni się – chętniej zapłacimywięcej za produkt ekologiczny po to, aby mieć świadomość, że nasze postępowanie nie szkodzi środowisku. Ogromne wyzwanie dla logistyki stanowi też wyjątkowo szybki rozwój Internetu i technologii informatycznej. Już dziś spora część biznesu prowadzona jest w dużej części online. Wraz ze wzrostem ilości osób ze stałym dostępem do sieci coraz więcej firm będzie decydować się na prowadzenie części bądź nawet całej działalności w Internecie. – Bez wątpienia wirtualizacja logistyki będzie stale się pogłębiać. Rozwijane będą inteligentne systemy transportowe, spełniające wysokie standardy bezpieczeństwa oraz programy wspomagające podejmowanie decyzji. Jeszcze większe znaczenie zyskają internetowe giełdy czy wirtualne centra logistyczne.Wzrosną oczekiwania klientów dotyczące szybkiej realizacji zleceń i zamówień.Awszystko przez Internet – tłumaczy dr Antonowicz.Pojawiają sięteż nowe koncepcje i określenia, np. e-logistyka,agile logistics, sieciowość, wirtualne przedsiębiorstwo, które oznaczają potrzebę natychmiastowej reakcji na zmiany rynkowe.
Czas to pieniądz
Mimo że i konsumenci, i klienci firm logistycznych będą wymagać od nich działań przyjaznych środowisku naturalnemu, priorytetem zostanie zapewne czasdostawy, elastyczność, zdolność do szybkiej reakcji na zmiany rynkowe i potrzeby klientów. Z roku na rok wzrasta tempo życia i prowadzenia interesów. Producenci i przedsiębiorcy,aby być konkurencyjnymi i utrzymać się na rynku, muszą nie tylko oferować niską cenę, ale również niemal natychmiastową dostępność i czas dostawy towarów i usług. Oczekują tego wielcy odbiorcy i indywidualni klienci. Do tego ważne jest, by na bieżąco wiedzieć, co się dzieje z zamówieniami, gdzie się w danym momencie znajdują, kiedy zostaną dostarczone. Nacisk na szybkość wpłynie prawdopodobnie na wzrost znaczenia lotnictwa towarowego z uwagi na małe i szybkie dostawy. Choć to stosunkowo drogi środek transportu, jego udział w rynku usług logistycznych możerosnąć. – Nie mówimy tu o towarach masowych, ale raczej o produktach wysokowartościowych, które wymagają szybkich dostaw. W kontekście swobodnego przepływu ludzi coraz częściej myślimy też o logistyce osób. Powstają i będą powstawać zintegrowane huby przesiadkowe, czyli miejsca, w których pasażer będzie mógł, nie wychodząc np. z lotniska, dworca, przesiąść się do innego środka transportu i dojechać do miejsca docelowego – wyjaśnia ekspert z Akademii Leona Koźmińskiego.
Współczesny człowiek renesansu
Rosnąca konkurencja, wzrost znaczenia handlu międzynarodowego, coraz bardziej skomplikowane przepisy prawne sprawiają, że dziś osoba, która odpowiada za kwestie logistyczne, musi być specjalistą interdyscyplinarnym. – Jeśli ktoś chce zarządzać logistycznym łańcuchem dostaw, powinienwykazać się wiedzą zarówno z rachunku kosztów, jak i planowania, marketingu, zarządzania systemowego i sieciowego, oceny efektywności, prognozowania popytu i podaży, projektowania i zarządzania projektami– wyjaśnia dr Mirosław Antonowicz. Menedżerowie muszą posiadać wiedzę ze wszystkich aspektów zarządzania biznesem i działać w sposób partnerski oraz etyczny.Wsparciem dla nich są specjaliścidziałający w znacznie węższych zakresach, np. spedycji krajowej i międzynarodowej czy specjaliści od systemów informatycznych. – Ale prawdziwą przyszłością tego zawodu jest wspomnianalogistyka wirtualna. Już teraz ogromną rolę odgrywają w tej branży systemy telekomunikacyjne i teleinformatyczne. A z każdym rokiem ich znaczenie będzie rosło. Dlatego pożądani będą menedżerowie systemowi, którzyzbudują np. e-łańcuchy dostaw i z jednego miejsca będą zarządzać całym, rozbudowanym systemem dostaw– dodaje ekspert. Profesjonaliści zajmujący się logistyką muszą zatem stale się dokształcać, aby być na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami. Swoją wiedzę mogą pogłębić m.in. na podyplomowych studiach, np. „Logistyka w zarządzaniu”, które ma w swojej ofercie Akademia Leona Koźmińskiego. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, uczelnia planuje też stworzenie nowych kierunków studiów podyplomowych związanych z łańcuchami dostaw czy pogłębionych studiów magisterskich specjalizacyjnych, MBA lub AMP.
W gospodarce i biznesie nowoczesna logistyka odgrywa i będzie odgrywać znaczącą rolę. Z roku na rok rośnie zapotrzebowanie na dostawców zintegrowanychusług logistycznych, zarówno tych działających lokalnie, jak i potężnych, międzynarodowych graczy. Będą oni musieli sprostać wyzwaniom, które niesie przyszłość. Przyszłość to rosnące problemy i potrzeba stawienia im czoła. Czy rozwiązania proponowane przez logistykę, systemy i łańcuchy dostaw staną się jednym z instrumentów przeciwdziałania przyszłym problemom świata? Prawdopodobnie tak. W jakiej skali i w jakim zakresie – to się okaże. Bo czyż nie jest możliwa winda do nieba?
