Tylko 4 na 10 Polaków w wieku 55-64 lat jest aktywnych zawodowo. Dla porównania, w Niemczech pracuje aż 6 na 10 osób w tym wieku. W Polsce osoby 55+ należą aktualnie do grona osób najdłużej szukających pracy[1]. Jednak w konsekwencji starzenia się społeczeństwa oraz zmniejszonego przyrostu naturalnego aktywizacja zawodowa tej grupy wiekowej stanie się w przyszłości koniecznością.
Według danych ZUS, w trzecim kwartale 2021 roku emerytury w Polsce pobrało niemal 6 mln osób, z czego 754 tysiące wciąż pozostawało w jakimś stopniu aktywnych zawodowo. Jednocześnie w swoich prognozach GUS informuje, że w 2050 roku liczba ludności w wieku emerytalnym w Polsce wyniesie blisko 14 mln, co oznacza, że 4 na 10 Polaków będzie uprawnionych do pobierania świadczenia[2]. Tym samym można się spodziewać, że jedną z konsekwencji takiej sytuacji będzie presja na kontynuowanie pracy nawet w starszym wieku[3].
Pogłębiające się deficyty w przyroście naturalnym, zmiany demograficzne oraz rosnąca długość ludzkiego życia– wszystko to przekłada się na konkluzję, że aktywizacja osób powyżej 55 roku życia coraz rzadziej będzie postrzegana jako coś niezwykłego i stanie się po prostu koniecznością.
– Osoby 55+ są aktywne, zmotywowane, otwarte na nowe wyzwania i zdobywanie wiedzy czy umiejętności. W dużej mierze przyczynia się do tego ich sytuacja życiowa – większość z nich ma już dorosłe dzieci oraz mniej obowiązków w życiu codziennym. Nie brakuje również osób, które zwyczajnie chcą dorobić do domowego budżetu. To zatem naturalne, że wiele osób powyżej 50 roku życia chce znaleźć pracę, w której będą mogły wykazać się rzetelnością, starannością czy podzielić się wiedzą zdobytą na przestrzeni lat – komentuje Agnieszka Niedziela, specjalistka Promedica24, czołowej firmy rekrutującej polskich pracowników do pracy w opiece nad seniorami w Niemczech.
Praca dla osób 50+ w Polsce
Osoby z grupy wiekowej 50+ najczęściej zatrudniają się w sektorach takich jak usługi lub logistka. Z kolei do zajęć najlepiej opłacanych zalicza się pracę na stanowisku tzw. „złotej rączki”, czyli osoby naprawiającej drobne usterki, pomagającej w remontach czy wykańczaniu mieszkań. Oferty kierowane do tej grupy + obejmują także propozycje opieki nad dzieckiem czy stanowiska w gastronomii lub cukierni. Na jakie wynagrodzenie mogą liczyć zatrudnieni? Stawki wahają się od 13,50 zł do nawet 35 zł netto, w zależności od rodzaju podejmowanej pracy oraz dyspozycyjności czasowej seniorów[4].
Branża opiekuńcza szansą dla osób 55+
Nie wszystkie firmy jednak są otwarte na zatrudnianie osób w dojrzałym wieku. Jak wskazują statystyki GUS-u, starsze pokolenia należą do grup najdłużej poszukujących pracy. Osoby w wieku 45-54 przeciętnie czekały na zatrudnienie nawet 9,6 miesiąca, podczas gdy 55-74 tylko nieco krócej: 8,6 miesiąca[5]. Tymczasem pieniądze w domowym budżecie często są potrzebne natychmiast, a 10 miesięcy przerwy w aktywności zawodowej bywa źle postrzegane przez potencjalnych pracodawców.
Rozwiązaniem może być podjęcie pracy w dość nieoczywistym sektorze – opiece senioralnej. Cechujące wielu członków tzw. srebrnej generacji długoletnie doświadczenie zawodowe, odpowiedzialność i lojalność stanowią w przypadku tej branży ważne atuty.
– Starzejące się społeczeństwo będzie potrzebowało opiekunów. Rosnące zapotrzebowanie na osoby, które zajmą się mniej samodzielnymi seniorami, pokazuje, że ta branża będzie niezwykle perspektywiczna. Taki zawód wymaga jednak rzetelności, pracowitości i skupienia, nie wspominając również o cierpliwości czy odporności na stres. Wszystko to są cechy, którymi charakteryzuje się szczególnie pokolenie osób w wieku 55+, mające za sobą wiele lat pracy zawodowej oraz doświadczenia życiowego, w szczególności tego związanego z opieką nad członkami rodziny – podkreśla Agnieszka Niedziela.
Pięćdziesięciolatkowie poszukujący zatrudnienia mogą więc być zainteresowani szansą podjęcia pracy w opiece, szczególnie za granicą, np. w Niemczech, gdzie jest duże zapotrzebowanie na tego typu usługi. Co ważne, od kandydatów nie jest wymagane posiadanie udokumentowanego doświadczenia. Wyspecjalizowane agencje, takie jak Promedica24 zapewniają nowym pracownikom wszystkie potrzebne szkolenia oraz kurs językowy. Dodatkowo, każda opiekunka lub opiekun mogą liczyć na prywatne ubezpieczenie, stały kontakt z koordynatorami oraz dostęp do infolinii alarmowej.
Starzenie się społeczeństwa wraz ze spadkiem dzietności powoduje, że coraz więcej osób starszych będzie aktywnych zawodowo. Wymaga to od państw oraz pracodawców dostosowania rynku oraz przestrzeni do potrzeb osób powyżej 55 roku życia. To nie tylko kwestia ułatwienia emerytom życia, ale również rozwijania lokalnej gospodarki. Według danych PwC, zwiększenie aktywności tej grupy do poziomu krajów rozwiniętych jak Niemcy, przyniosłoby Polsce w długiej perspektywie wzrost PKB nawet o 66 mld dolarów[6]. Aktywizacja zawodowa pracowników 55+ jest więc kluczem do sukcesu przedsiębiorstw, nie tylko ze względu na prognozy demograficzne, ale również potencjalne zwiększenie przychodów.
[1] Informacja o rynku pracy w pierwszym kwartale 2021roku (dane wstępne), GUS - Informacja o rynku pracy w pierwszym kwartale 2021 roku (dane wstępne) (stat.gov.pl)
[2] Prognozy GUS - https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/3/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2020_r.pdf
[3] Raport Personnel Service - Personnel Service » 754 tys. emerytów dorabia do emerytury. Ile zarobią i dlaczego ich aktywizacja jest kluczowa dla rynku pracy?